tmddesign-2: November 2012

Friday, November 30, 2012

nhà quê Việt Nam .. rural house for Vietnam. Nhà ở căn bản cho VN .. ở đồng quê, đất rộng, by Tien Duong, AIA.

Khi chuyển Blog từ YH360 qua Multiply, không chuyển được tất cả Blog cũ qua, có lẽ quá nhiều, vượt trên giới hạn của Multiply cho phép, nên tuần tự tôi sẽ chuyển bài cũ qua bằng .. tay.

.

.

nhà ở căn bản cho VN .. ở đồng quê, đất rộng.

.

.

nhà quê Việt Nam .. rural house for Vietnam

.
Actualy, a house like this, seem to be too much for VN rural area ??? since most of the wealth stays in the few urban, big cities. This style, could fit into any region: Australia, Africa, US ... South America, and of course, Vietnam.
.
Phác họa nhà VN giản dị này xong, tôi tự hỏi, người dân quê VN đủ tiền có nhà như vậy không, hay là qúa sức. Dân giầu chỉ có ở thành thị, nhà không có đất, sát vách, chỉ có một mặt tiền, thì nhà này chỉ ở thôn quê. Nhìn lại kiểu nhà, thì thực tình, thích hợp ở mọi nơi, Úc, Phi Châu, Mỹ, Nam Mỹ .., nơi thành phồ tôi ở, nhà như vầy, mái kim loại, trong một miếng đất nhỏ, thì thật là dễ thương, nhiều người muốn mua, chưa chắc mua được.
.
Tại vùng nhiệt đới, nhà cần thông thoáng, chống lại sức nóng, xâm nhập vào nhà khi mặt trời rọi nắng lên mái, lên tường, khí nóng xâm nhập vào nhà, nên thông thoáng tự nhiên rất là quan trọng, nếu không muốn mua cái máy lạnh, cắm điện vào, tiêu xài năng lượng. Tuy nhiên do xã hội đỉnh cao trí tuệ, nghèo quá nên mở cửa cho thông thoáng thì ăn trộm vào nhà ăn cắp. Kẻ thù nào cũng đánh thắng mà không thắng được ăn cắp. Không hù được thằng ăn cắp, Cũng như không.
.
Trong diagram phía dưới, có hình làm ấm thiên nhiên, ở VN, có nhiều vùng mà mùa đông lạnh cắt da, cũng nên chú ý đến cách làm ấm tự nhiên một chút, sẽ nói trong kỳ khác.

.

.

.

.
.

Phiá thấp dưới tường có khe lấy gió mát vào, hơi nóng tỏa ra sẽ lên cao , thoát ra bằng khe gió trên mái cao và ở hai tường đầu hồi. Các khe gió có góc 45 độ cho kín đáo, và cửa lưới đóng lại khi không cần. Mái hiên rộng che lối vào trước nhà, cũng coi như phòng khách ngoài trời, nơi ngồi nghỉ, làm việc nhà những khi nóng bức. Ngoài ra, những cây cối trong vườn, dàn hoa leo, cây leo cũng làm mát nhà và chận nắng, cần nghiên cứu, trồng đúng chỗ.
.

.

zz-dhkt-passive.jpg picture by tddesign

.
.

.

.

. zz-moment-connect.jpg picture by tddesign

Tại VN hình như học KT, không có khái niệm gì về shear wall, tường chống xô đẩy, mỗi tường nhà, phải có một khoảng tường cố định, chắc chắn từ móng lên mái nhà, nối chắc vào mái để chống lại các lực xô đẩy ngang do giông bão hay động đất. Nếu nhà chỉ có cột, thì một khung cột cần phài có theo mỗi hướng nhà, với các chống chéo hình chữ X, để tạo ra một khung kết cấu chống lại lực xô đẩy. Tại Mỹ, nhà bình thường phải có đầy đủ shear walls, tường chống xô đẩy, theo chiều dài và diện tích nhà. ngoài ra, mái nhà phải là shear diaphram, một mảng phẳng chống lại xô đẩy các chiều, thường là mái ván ép liên tục, hay bêtông, trên đó mới có mái chống thấm nước như ngói, kim loại. Nếu không dùng ván ép liên tục, thì sườn mái, vì kèo phải có chống chéo qua lại tương xứng chống xô đẩy, có luật đòi hỏi, tính toán tường chống xô đẩy cho đầy đủ.
.
Nhà đẹp không bằng nhà chắc, đi dọc đường VN,thầy nhiều nhà dán tiền ra mặt tiền khoe giầu có bằng cột hàng cột cổ điển lai căng thực dân La Mã, bắt chước tầu chệt Đài Lon .. bắt chước tàn dư rác rưởi của thực dân bỏ lại, để có một cái nhà Tây .. tây lai căng, mái củ hành lai Rệp một cách ngu xuãn, kệch kỡm, làm nhà sao cho chắc chắn thì không biết gì cả mà bỏ tiền vào cho đúng chỗ làm cho nhà chắc chắn.
.

.

zz-moment-connect-1.jpg picture by tddesign

zz-moment-connect-1.jpg picture by tddesign

.
.

.
Nhà nhân gian tại VN, hầu như thiếu sự hiểu biết về các mối nối kết chuyển lực, các nơi nối đà sàn nhà vào tường, đà mái vào tường, vào cột, thường chĩ là gác lên trên, sơ xài đóng vài cái đinh cho khỏi rời chỗ, với sức nén, compression thì không sao, chỉ sợ đà gẫy, không chịu đủ sức, chứ hai đầu đà không văng ra khỏi vị trí. Nhưng với các sức xô đẩy, gíó bão thì các mối nối không chuyển lực này sẽ làm đà rớt xuống, sút ra khỏi vị trí, trong khi đà chưa hề chiụ sức nặng mà bị gẫy. Cho nên phải hiểu biết về các lực sẽ xẩy ra tại những chố nối kết, vật liệu nào chịu được sức kéo, sức xô đẩy, các vật liệu nào chỉ chịu sức nén, không chịu nổi sức kéo .. mà áp dụng cho đúng, không thì phí tiên, nguy hiểm vì không hiểu biết.
.

.

zz-nhaque-vn.jpg picture by tddesign

by duongtiden . duongtiman

Designs of the human shelters, nguồn gốc sự sáng tạo nhà cửa của con người. Men's first shelters, by Tien Duong, AIA.

Designs of the human shelters, nguồn gốc sự sáng tạo nhà cửa của con người, by Tien Duong, AIA.

Bài 1: Kiến trúc đầu tiên của con người.

.

Theo thuyết nguyên thủy của chu trình nguyên sinh của Darwin, ông này mớí có sinh nhật 200 năm tháng trước, thì con người biến hoá từ tế bào đầu tiên đâu đó từ thời big bang, một tiếng nổ lớn tạo ra trái đất, nguội dần, tế bào biến thành cá, cá lên bờ, tạo thành thú vật có chân, rồi ra khỉ, đười ươi rồi ra con người đâu đó đầu tiên từ bờ biển châu Phi vùng đông nam. Đây lại là một câu chuyện khoa học nữa, nhà khảo cứu đã đi tìm sự liên hệ của DNA bằng thu mẫu máu người trên thế giới, tìm ra được nguồn phát triển của con người đì từ vùng đông nam châu Phi, lên thẳng vùng vịnh Persian, qua Iraq, đi thẳng lên Kazghistan gì đó, viết theo âm chứ không có đúng chính tả, từ đây đi ra hai ngã, một đi về đông qua China, ngã đi về tây qua Nga vân vân... ngả đi qua châu Á, lên Tây bá lợi Á, đi qua băng đá lúc còn dính với Alaska, rồi thành dân Eskimo. Từ đây đi xuống nam, thảnh dân da đỏ, đi hết cho xuống tới Argentina, Á căn Đình gần Nam Cực.

Nói lòng vòng vòng, chắc phải viết thành nhiều bài. Lúc nào thì con người từ Phi Châu, không ở trong hang động, hay đào lỗ sống dưới đất nữa, hay ngủ trên cây, mà bắt đầu làm chỗ trú ẩn, rồi đến cái chòi, cái nhà. bắt đầu tại sao nhà khởi thủy của Phi Châu hầu như hình tròn tất cả, cho đến ngày nay, nhà truyền thống dân gian đều là hình tròn. vật liệu đầu tiên là đất bùn, sau đó thêm thắt cây, cỏ, mái lá.

Nhiều nơi trên Phi Châu, nhà truyền thống có hình tròn, vòm tròn, hay mái chóp tròn mũi nhọn. Hình thù tròn này, từ thiên nhiên. hay con người tự chế ra , hay bắt chước từ chung quanh đâu đó.

Nhìn thiên nhiên, cái tổ chim, hình tròn, tự nhiên tròn, hay méo chút, cũng từ tròn ra. Tại sao vậy, bất cứ giống chim nào làm tổ, trên khắp nơi trên thế giới đều có hình tròn, hay chung là có tâm giữa, rồi bồi rộng ra chung quanh. Có lẽ trong DNA của loài chim, có sẵn cái mã số hình tròn này. Có lẽ con người cũng có cái mã số hình tròn này đầu tiên cho cái nơi trú ẩn, cái chòi đầu tiên, rồi sau đó mới phát triển ra kiến trúc khác.

.
.

z-td-house-africa.jpg picture by tddesign

.
.

z-td-african-house-1.jpg picture by tddesign

.
.
Hai chòi hình tròn trên ở Phi Châu, làm năm 2007, có hình thù tròn, mái chóp từ khởi thủy ngàn xưa để lại.
.
.
Tới Mongolia, Mông Cổ, những nhà nhân gian, cái nhà Yurt, vẫn là hình tròn, mái chóp từ Phi Châu đi lên, trong hình có cái Yurt cố định, hình vòm cung, giống y như nhà Igloo của dân Bắc Cực, phiá sau là cái yurt di động, đúng ra phải nói ngược lại là nhà Igloo bắt chước hình hình nhà Phi Châu và Yurt của Mông Cổ. Vì khí hâu qúa khắc nghiệt, qúa nóng hay lạnh, nên nhà chỉ có một cữa ra vào, không cửa sổ, ví lý do phòng thủ, chống thú dữ, ngoài ra còn điều kiện vật liệu được dùng ở mức tối thiểu, nên không cần cửa sổ. Yurt thì theo tính du mục của dân, hay đời sống ở Phi Châu, cuộc sống hàng ngày ở bên ngoài thiên nhiên suốt ngày để kiếm ăn và di chuyển thường trực, nên Yurt được chế tạo nhẹ, khung cây, di chuyển tháo gỡ dễ dàng, dựng lên lại cũng nhanh. Lúc đầu thì yurt lợp bằng da thú vật, sau thì bằng mền dệt được từ lông thú vật kéo ra chỉ sợi.
.
.

. z-td-mongo-yurt.jpg picture by tddesign

.
.

.
.

.
.

.
.

Hôm nay, được 600 bài trên blog này, hi hi cũng phải mất rất nhiều thời giờ mới đọc hết, đa số là có chủ đề kiến trúc. Để dành bài này, một chủ đề đôi khi đã nghĩ ngợi ra từ nhỏ, tại sao con người sáng tạo ra nhiều thứ, từ giản dị, theo chu trình phát triển của trí óc, tự nhiên trở thành phức tạp như ngày nay... rồi đến lúc nào đó có lẽ gài số de .. đi ngược lại chút, sao khi phá hoại thiên nhiên làm nóng trái đất và tiêu dùng làm thiệt hại tiêu diệt tài nguyên thiên nhiên.

Tuy nhiên con người càng ngày càng biết cách sống lâu hơn, tuy nhiên cũng biết cách giết nhau một cách nhanh chóng hơn trong một thời gian ngắn, và đồng thời cũng sinh đẻ nhiều hơn .. hi hi chuyện này có lẽ cần viết ra nhiều bài trong những tiêu đề nhỏ.

Trong khi bạn bè sinh vật chung sống với con người trên qủa địa cầu này từ ngày khai sinh lập địa, từ tế bào, sinh ra cá, cá bò lên bờ thành thú vật, rồi ra khỉ, rồi ra con người, rồi con người chế ra tôn giáo, chế ra một đấng nào đó cho là tạo ra thế giới nhân loại, cáí vòng tròn lẩm cẩm...

Chỉ có con người là lắm chuyện, có chu trình phát triển trí óc, còn sinh vật khác như thú vật , chim thì làm tổ ở đâu cũng hình tròn, chẳng có hình gì khác, làm bằng cây cỏ, rơm .. có thên con người thì tổ chim làm bằng rác, bằng sợi ny lông .. còn khỉ, uranggatang, thì chẳng thèm làm tổ, mỗi ngày cứ bứt lá lót trên cây làm giuờng rồi ngày mai bỏ, hay ngủ bờ ngủ bụi như thú vật khác .. hay đầo lỗ đào hang làm tổ dưới đất mà sống.

Như vậy trong DNA, của thú vật phải có những tế bào cell trong óc chuyên để làm nhà .. như vậy thì con người cũng có những tế bào óc chuyên làm nhà chăng ... trong DNA chắc có code làm nhà trú ẩn trong đó.

Tuy nhiên phải học cả mấy chục năm trời ra làm architect, kts .. rồi sáng tạo nhà .. con người phải đi học rắc rối, chỉ có thú vật là sướng, chẳng phải đi học gì hết .. một con chim sống riêng rẽ sống một mình ở đâu đó, chắc chắn là tự nhiên biết làm tổ chim, và chỉ hình tròn mà thôi, như con ong trên thế giới, đâu cũng vậy, tổ chỉ có hình ngũ giác, rất đều rất bằng nhau .. không biết chúng đo góc đều bằng cách nào ??? bí mật, trong DNA có bình đồ tổ chim, hay tổ ong sẵn.

Hôm nay, bài thứ 600, thành ra có hơi nhiều chuyện chút, nhiều chuyện, nên chia ra nhiều bài nhỏ kế tiếp.

.

.

z-td-human-design-1.jpg picture by tddesign

z-td-human-design-1.jpg picture by tddesign

.

.

.

z-td-design-local.jpg picture by tddesign

.

.
Designs of the human shelters, nguồn gốc sự sáng tạo nhà cửa của con người, by Tien Duong, AIA. dai hoc kien truc Saigon, kien truc Viet Nam, Vietnam architecture.. hoc kien truc can ban, men's first shelters.
.

bamboo joints all the way to carbon fiber resin epoxy joint ... những mối nối tre, by Tien Duong, AIA.

.

bamboo joints all the way to carbon fiber resin epoxy joint ... những mối nối tre

.

.

Now we have many samples of bamboo join, from the basic simple bamboo split lashing, twine, any kind of robe, cord, metal screws, nut-bolts, metal connector and epoxy resin carbon composite fiber ... and who know what kind of joints we will invent in the future. Some joints are for research purposes, experiment reasons, some are in used because they are so cheap and simple.

Look at them, thinking of them, we are waiting for your ideas, using bamboo, reducing the carbon foot print, reducing the energy uses where we could avoid them ... and for the fun of using bamboo.

.

.

z-td-bamboo-joints.jpg picture by tddesign

.

.

Tổng kết đã trình bầy rất nhiều mối nối, từ đơn giản đến phức tạp, từ mối nối bằng lạt tre, lạt mây, dây thừng, đủ lọai dây, kim khí, ny lông, đền những nối bằng đinh ốc, bù long, tới những mối nối tiền chế kim lọai. Từ rẻ tiền dễ làm, sẵn có tại địa phương cho đến nối mắc tiền, phức tạp, nhập từ nơi khác đến.

Mối nối tre từ cổ truyền ngàn xưa, cho đến hiện đại ngày nay dùng epoxy, resin, carbon composite fiber resin, càng ngày khoa học cho ra thêm những keo dán mỏng đầy sức chịu đụng cao. Khung xe đạp bằng tre với những mối nối do phát minh mới nhất, cho thấy sự rộng rãi, nhiều ứng dụng, nhiều phương pháp khác nhau để nối tre lại với nhau. Ngoài ra, còn chờ thêm sự sáng tạo đến từ mọi nơi, làm cho tre trở nên phong phú trong đời sống của chúng ta.

Tre, một vật liệu đến từ thiên nhiên, không dùng năng lương cao, không để lại dấu chân thán khí nhiều, thân thiện với môi trường sống, càng ngày, càng đem đến thêm những cách ứng dụng tre mới, làm cho đời sống tốt đẹp hơn.

Hãy nhìn, tham khảo những mối nối đang được dùng, suy nghĩ và đóng góp thêm. Mọi người đang chở đóng góp của bạn. Theo thời gian, tre mọc đi và mọc lại, sự hiểu biết kiến thức cách dùng tre sẽ thêm phong phú, sẽ làm xanh lại trái đất của chúng ta.

.

.

z-td-bamcon-joint34.jpg picture by tddesign

.

.

z-td-bamcon-joint35.jpg picture by tddesign

.

.

z-td-bamcon-joint26.jpg picture by tddesign

.

.

duongtiman, duongtiden, tmddesign, tmd bamboo, bamboo joints, bamboo construction .

.

Hospital signs, Burley, Idaho. By Tien Duong, AIA.

.

.

.

Hôm nay, soạn lại các chi tiết kiến trúc, có mấy cái chi tiết các bảng tên bệnh viện và bảng chỉ lối giao thông trong một nhà thương mới, Cassia Memorial Hospital ở Burley, Idaho, gần 20 năm trước, 1993.

Hospital signs, Burley, Idaho.

Đây là bản vẽ của Architect đưa ra cho estimating là tính tiền chi phí cho công trình và xin giấy phép xây cất, sau đó, nhà thầu chính sẽ thuê các nhà thầu nhỏ làm từng phần việc chuyên môn hơn. Nhà thầu phụ sẽ phải vẽ thêm các chi tiết phụ, khai triển chi tiết ban đầu của Architect, theo hình thức và kỹ thuật làm việc riêng của nghành chuyên môn đó, gửi đến cho Architect duyệt xét và chấp thuận, gọi là shop drawings. Kts công trình có quyền chấp thuận nếu thấy chính xác đúng với bản vẽ đầu của mình, hay bác, bắt vẽ lại, hay sửa cho đúng nếu thấy khác với chi tiết đã đưa ra từ bản vẽ kỷ thuật đầu, working drawings.

tien duong, aia . Burley Hospital Idaho, Cassia memorial hospital, Burley, Idaho . nha thuong, cot bang hieu cua nha thuong, kts duong manh tien, aia .

construction method to withstand the wind load, by Tien Duong, AIA. Một vài điểm kiến tạo cần chú ý để chống lại gió xô đẩy của giông bão

construction method to withstand the wind load
.

.

một vài điểm kiến tạo cần chú ý để chống lại gió xô đẩy của giông bão

.

.

Mùa giông bão đến vào những tháng này, năm ngoái ở trên YH360 blog, tôi có số bài về các kiểu kiến tạo chống lại sức xô đẩy của gió do giông bão thổi đến. Hôm nay, viết lại bài này với vài điều căn bản, về lực tác động của gió vào một căn nhà nhỏ, vá các kiến tạo, để phân phối lực chống lại sức xô đẩy ngang, hay lực cuốn bốc cao lên, tùy theo cơn gió, thay đổi chiều tác hại vào nhà.

Thường thì khối nhà chữ nhật, tường vuông vắn, thì bề mặt tường phải chịu sức gió thổi đến khá nặng, lateral forces, sức đẩy ngang. Mặt tường chịu sức gió đè sẽ chuyển lực qua cột, tường, mái và móng bên dưới, là những điểm giữ cho tường đứng yên, những điểm kết cấu này, thông thường chỉ chịu sức nặng của mái, tường đè xuống từ trên cao, đó là sức ép đơn giản, sức chuyền đứng thẳng trên cao xuống, đi xuống móng, nếu móng không chịu sức xuống, thì nhà bị lún. Nhưng với sức đẩy ngang, thì các mối nối đơn giản ở mái, móng, còn phải chịu sức xô ngang. Nếu mối nối không được giữ chắc tại chỗ, các thành phần bị bung ra, thì nhà, tường sẽ xập ngang, móng tốt chịu sức nén không làm gì hơn được ở đây, vì cột bị bật ra khỏi vị trí móng.

Thí dụ như cột nhà chuyền lực nén xuống chỉ kê trên một mặt đá móng, chỉ đứng vũng dưới lực nén, dưới trọng lượng cao, nhưng nếu xô ngang vào chân cột, thì chỉ với sức xô nhẹ, cột nhà sẽ bung gốc ra và xập. Đó là tại những mối nối đơn giản, hay nói ra là chẳng có nối gì hết, chỉ kê lên trên thôi. Sức gió khi tác dụng vào nhà, không chỉ có xô ngang, mà còn bốc ngược lên trên, như gió đi dưới mái hiên, cuộn tròn, bốc lên cao, lúc đó thì cột nhà lại bị nâng lên, thay vì nén xuống, cho nên nếu cột kê trên một cục đá làm móng, thì cột bị bung ra khỏi móng dể dàng. Thường thì cơn gió khi thổi đến, có đủ dạng, đủ loại lực từ xô ngang, xoáy vòng hay bốc lên cao, hay xô một bên xong lại đổi chiều xô hướng khác. Những kết cấu đơn giản giữa mái, đầu tường, chân móng đều không chịu nổi các lực phức tạp thay đổi này, nhà sẽ xập.

Những mối nối chịu toàn lực, hay chuyền lực, moment connections, còn tùy theo độ được chuyền lực, từ 100% cho đến ít hơn, tức là mối nối không bị sút ra do nén, xô ngang hay bốc lên, mà chuyền áp lực tác dụng qua đà chung quanh, cột trên dưới. Khi lực được áp dụng vào điểm nối, tất cả thành phần chung quanh của khối nhà, tường, mái, đà, cột móng đều chịu lực cùng một lúc. Các hình thù khác của khối nhà như nhà vòm, nhà khung tam giác, thì toàn khối nhà sẽ chuyền lực chống lại một sức xô đẩy ngang, dù cho sức tác hại chỉ đến ở một phần nào đó của khối nhà. Khối lượng nặng của toàn nhà có thể tự chuyền lực chống lại sự xô đẩy ngang tại một điểm nào đó.

Đó là khi toàn khối nhà được liên kết bằng một hệ thống kiến tạo chuyền lực vững chắc, nếu gió thổi ngang vào một góc nhà, mà kết cấu mái, tường, cột, móng ở chỗ đó đã rời khỏi vị trí, xập nhanh chóng, thì toàn khối nhà chưa có dịp chống lại sức xô đẩy. Thí dụ dễ hiểu là gió mạnh thổi đến có thể làm một người đang đứng bị đẩy lui, ngã xuống, nhưng nếu ba bốn người chụm lại thành khối nặng, thì gió không đẩy được, nhưng những người này phải đan tay vào nhau ôm chặt lại, cùng nhau đứng vững, nếu chỉ đứng gần sát nhau, thì gió mạnh vẫn có thể xô ngã từng người. Hành động đứng dựa vào nhau mà không đan tay ôm chặt coi như là liên kết đơn giản (simple connection), dễ bị phá vỡ. hành động đứng sát nhau, thêm ôm chặt tay chân, đan vào nhau, được coi như nối liên kết chuyền lực (moment connection), khi gió tác dụng đến một phía, cả khối người liên kết với nhau chống mọi xô đẩy, từ mọi chiều.

.

z-td-nhachongbao-a.jpg picture by tddesign

z-td-nhachongbao-a.jpg picture by tddesign

Ghi chú hình trên:

Hình 1 và 2: nhà có tường chịu đựng, mỗi cạnh nhà, phải có đủ chiều dài tường, và dầy tối thiểu để giữ vững hai đầu hồi tường bị sức ép ngang từ gió, tường chống xô đẩy ở giữa nhà cũng làm toàn khối nhà chắc hơn, làm cho tường bị gió thổi tới không bị yếu cong ở chính giữa, những khoảng tường này gọi là shear walls, tường chống xô đây ngang. Dĩ nhiên tưởng phải chuyền lực vững chắc xuống móng, liên kết giữa ch6an tường và móng chắc 100% chuyền lực, chống lực xô đẩy đủ chiều, kể cả rút ngược lên, điểm nối kết trên mái cũng vậy, liên kết đầu tường lại cho không bị ngiêng. mái nhà là một khối nằm ngang liên tục để chuyền lực chống lại gió tác dụng từ các hướng khác, ở mọi nơi. Mái nhà coi như tường nằm ngang, horizontal shear diaphram, mặt chống xô đẩy ngang. Nói chung tường, đà móng, mái, phải có đủ đinh, ốc, đặt gần nhau để tạo liên kết vững chắc, các thành phần nhỏ của khung sườn mái không bị bung ra dưới áp lực của gió, thì toàn khối nhà mới liên kết nhau, chung sức chống lại sự xô đẩy của gíó.

Hình 3 và 4: khi nhà không dùng tường mà dùng khung đà cột, thì tất cả phải liên kết chuyền lực với nhau bằng chống chéo chữ X, lực gió xô vào cột, sẽ chuyền xuống móng, chuyền vào đà đầu tường, do đó X brace, X chống chéo cần thiết phải có, để dùng cột đà móng ở chỗ khác kéo lại, chống đỡ cho nhau, thay vì chỉ một góc nhà tự độc lập chống lại xô đẩy. Hình 4 được vẽ cong qúa độ cho dễ hiểu, khi lực đến một góc thì toàn thể moment frame, khung chuyền lực đếu phải làm việc với các phần tử ở xa nơi góc bị đẩy, toàn bột khung đều chịu sức chung, giống như trò chơi kéo dây hai đầu, khi giây bị kéo, thì người đứng đầu hay đứng cuối đều phải chung sức kéo một lượt với nhau. Khi bị kéo bật ra, thì người đứng đầu hay người đứng xa sau cùng đều bị kéo ngã.

Ở hình 4: các điểm nối đáy cột xuống tới móng, phải liên tục thành một khối thì móng mới dự phần giữ nguyên chân cột chống xô ngang hay bốc kéo lên cao.

z-td-nhachongbao.jpg picture by tddesign

z-td-nhachongbao.jpg picture by tddesign

.

Chú thích hình trên:

Hình 1: Để chống lại sức gió bão làm bung cửa, bể kiếng, dùng thêm loại cửa kéo, đặt thường trực, che các khung tưởng mở ra để cho gió không luà vào, hư hại, bể kiếng. Khi dự tính bão sẽ đến thì mới đưa các tấm che cửa vào vị trí đóng. Mái hiên che được gập xuống trước khi bão đến, hay sàn nhà, deck, được gập ngược lên che vách nhà lại, để chống các vật bay tới do gió thổi tung vào sẽ làm hư hại nhà. Khi không giông bão, thì sàn nhà được hạ xuống, mái nhà được nâng lên che khoảng hiên trống, các cột làm sẵn lại đỡ mái, giữ ở vị trí che nắng mưa.

Hình 2: ngoài ra, các dây căng kéo nhà xuống ở bốn góc và những chỗ cần thiết theo hình thù riêng của căn nhà, cũng giúp giữ nhà đứng nguyên vị trí khi sức ép của gió thổi đến. Mái nhà được ràng chắc bằng dây chăng ngang hay các thanh dài liên kết giữ vật liệu lợp mái đứng yên, không bị gió thổi tốc bay đi. Số đinh, vít lợp mái phải được tăng cường, đặt gần nhau hơn thường lệ, để không bị tung ra theo gió. Các dây chống chéo ở góc, được nối vào các móng neo, chôn sâu dưới đất.

hình A và B: là hai thí dụ về cách làm móng neo dưới đất sâu, tuỳ theo hoàn cảnh, đơn giản như móng A, là những bao vải đổ bê tông, sắt móc, ba bốn bao chung lại, chôn vào đế móng bê tông, nén chặt đất, phần dây móc bên trên, che lại bởi gạch, khi cấn nối dây chống thì mở ra nối lại. Móng hình B, càng đơn giản hơn, dùng những khối bê tông, đá phế thải, cột giây sắt, chôn sâu dưới đất nén lại. Dây chống chéo có thể xử dụng trong việc khác, chỉ gắn vào vị trí trước khi giông bão đến. Bình thường thì gỡ ra cho khỏi vướng việc di chuyển chung quanh.

Ngoài ra dùng đế móng neo cho các chân cột của dàn hoa, nhà kho, nhà chứa đồ, cột phơi quần áo, cột cờ hay chân cột gì đó, ở gần chung quanh, cho khỏi phí phạm. Dây chéo, có thể được thay thế bằng các thanh sắt tròn, hay các cây tre dài, với mối móc nối ở hai đầu, để có thể xử dụng các thanh cây này trong công việc khác khi không có giông bão.

.

z-td-nhachongbao-b.jpg picture by tddesign

z-td-nhachongbao-b.jpg picture by tddesign

.

simple moment connections

.

Cần cân nhắc chuyện tốn kém phải làm nhà lại, nguy hiểm chết người khi nhà xập bởi giông bão, với chi phí tốn kém làm nhà để chống bão ngay từ ban đầu, coi giải pháp nào thích hợp hơn. Làm nhà chắc, an toàn chống gió, trước khi đổ tiền vào những khoe khoang, kiểu cọ kệch cỡm lai căng lai cổ lai thực dân tốn tiền và rất ngu, khi nhà cửa bị xập trong giông bão, những nặng nề lai căng lai thực dân nô lệ bắt chước đó lại đổ xuống theo cơn gió đè xập chết lũ ngu dốt ham khoe của.

.

by duongtiden

.

Tien Duong aia, kts duong manh tien aia, hoc kien truc, kien truc Saigon, dai hoc kien truc Saigon, kien truc Viet Nam, Vietnam architecture. basic construction.
.

Kiến trúc tình tự dân tộc miệt vườn Việt Nam, Chợ làng quê VN bằng tre đất của Kts Dương mạnh Tiến, AIA. Vietnam rural green bamboo-earth wall market by Tien Duong, AIA.

.

.

Kiến trúc tình tự dân tộc miệt vườn Việt Nam, Chợ làng quê VN bằng tre đất của Kts Dương mạnh Tiến, AIA. Vietnam rural green bamboo-earth wall market by Tien Duong, AIA.

.

.

.

Tôi từ trại tị nạn bên Nam Dương, Indonesia, đến Mỹ vào tháng 2 năm 1978, rớt vào thiên đàng hạ giới, nghỉ hè tại đây được mấy tháng .... cho đến nay vẫn chưa có dịp trở lại nơi này đề tắm nắng cho đen hơn nữa ...

.

.

.

.

.

.

Chợ làng quê Việt Nam, dùng thân tre, bùn và đất, mái tranh. Tường đất cốt tre dầy để tạo thành khối chịu đựng chống các lực xô đẩy ngang của giông bão. các thân tre nhỏ kết hợp lại thành khung sườn mái.

.

.

.

.

.

.

.

.

Thường thì khi khách đến thăm viếng một vùng quê VN nào đó, hay tìm kiếm một nét riêng biệt của địa phương. Khách ngoại quốc tìm văn hóa dân gian, khuôn dạng kiến trúc riêng biệt của VN để có một ký ức nào đó giữ lại, đồng thời so sánh với những nơi họ đã đi qua. Thường thì chợ làng quê VN lụp xụp, nhét trong một xó xỉnh nào đó, ngoài mặt đường thì quan to có máu đỏ mặt chiếm hết … chợ quê VN thường xấu xa, tạp nhạp dơ bẩn đầy rác.

Nghĩ sao? chỉ có tre và đất, trí sáng tạo và sự sạch sẽ tôn trọng của công, tôn trọng cộng đồng, tôn trọng sĩ diện của người VN … chợ cho làng quê VN, đường nét không ở đâu có, mọc lên từ bụi tre đầu làng, từ đất đá, rơm rạ chung quanh làng .. và nhất là từ trí óc của con người VN … hay là mải mê theo dõi lượm rác rưởi bẩn thỉu của thực dân da trắng lai cổ mang về mà hãnh diện cho óc khỉ óc vượn, thế giới đã bước lên làm người còn ngồi đó lượm lặt bắt chước như thú vật !!!

.

.

z-td-bamcon-day-pic.jpg picture by tddesign

.

.

.

mối nối tre đơn giản, khoan lỗ, trét keo và cột giây sau khi đóng những cây xuyên qua để giữ vị trí.

.

.

.

.

z-td-tre-mong-day.jpg picture by tddesign

.

.

.

.

.

Nối mối tre lại bằng kỹ thuật cao, lâu công hơn, như khung xe đạp bằng sườn tre ở trên. bện các sợi giây hữu cơ lại trộn lẫn với keo resin, sau đó chà láng mối nối. Sức chịu đựng rất cao. Nhưng khá phức tạp và phải đợi keo resin khô trước khi chịu sức.

.

.

.

.

kts duong manh tien aia, tien duong aia, kien truc Viet Nam, Vietnam architecture, bamboo structure architecture, kien truc tre đat Viet Nam, kien truc tinh tu dan toc Viet, Vietnam motif, .sketchasugo.

.