bài 3: nhà bao đất tại Mỹ và trên thế giới .. đất, đồ nghề, mái, tô hồ

.
Bài 3: nhà bằng bao đất tại Mỹ và trên thế giới .. đất cát .. đồ nghề và mái ..
.
Đất là vật liệu chính, dùng đất ngay tại chỗ nếu có thể, tuy nhiên nên gạn lọc rác và những chất hữu cơ bằng cách sàng qua lưới. Còn thì chuyên chở đất cát từ nơi khác, dùng cát bị loại từ xây cất ra, thêm xi măng hay vôi loại "S", type S ở những nơi ẩm thấp nhiều hơi nước. Nói chung là đất cần cho thêm những chất ổn định (stabilizer) để kiểm soát dãn nở, co rút và lở ra khi gặp nước. Còn đất tự nhiên có thành phần chừng 30% cát và 70% đất sét là rất tốt, hoặc ngược lại, hoặc 70% cát, 30% đất sét, thêm vôi.
.
.

.
.
Còn dụng cụ đồ nghề thì chỉ là những vật dụng thường ngày, cuốc xẻng, dao buá, ở Mỹ thì có lẽ họ thích dùng máy đào nền móng cho lẹ, hay máy trộn đất, còn không thì làm bằng tay, từ từ, hàng xóm bạn bè giúp đỡ nhau. Một đồ nghề cần thiết là những cái dầm để đập nén bao xuống, có thể tự chế bằng cho cán cây đóng đinh vào lon sắt cũ hay chậu ny lông nhỏ rồi đổ xi măng vào, hay là những búa vồ lớn làm bằng thân cây để đập vỗ mái vòm.
.
.

.
.
Bao ny lông thì có hai loại, bao rời, cũng có hai loại, có loại cạnh vuông, đổ đất vào thì bè ra tại góc, có loại bao may góm túm lại nén đất vào thì vuông vắn. Loại bao dài liên tục, cắt ngắn khi cần thiết. Nhiền nơi xử dụng bao gạo cũ, hay mua rẻ các bao mới nhưn in sai tên, nhãn hiệu. Nếu để lâu ngoài trơì, không hoàn tất ngay, nên dùng loại bao có UV chống tự hủy từ mặt trời. Cách đổ đất cũng có nhiều kiểu, thường dùng xẻng xúc đất đổ vào, dùng chậu plastic, cắt đáy lồng vào miệng bao. Có nơi dùng giá sắt đứng, để bao bên dưới đổ đất bên trên. Với loại ống bao dài, dùng một khúc ngắn ống cống bằng nhựa to bằng miệng bao, luổn vào bao dài, rồi lộn ra, khi đổ đất vào từ từ. Cứ bắt đầu đổ đất vào bao, rồi theo hoàn cảnh địa phương sẽ tìm ra cách làm nhanh nhất.
.
.

.
.
Còn mái, thì mái vòm, dùng bao đất liên tiếp từ khúc tường phẳng lên. mỗi vòng chồm vào trong với khoảng cách cho phép mà không xụp, cho đến khi lên tới đỉnh. Loâi mái khác, tốn tiền hơn bằng vật dụng mái như các nhà thông dụng khác, với kết cấu vì kèo bằng cây nhỏ, tre hay khung sắt, đặt lên trên đầu tường bao đất cát rồi lớp mái thông dụng như các loại nhà khác.
.
.

.
.
Sau đó thì trát bùn đất, hồ tô lên trên vách mái bên ngoài để chống thấm nước. Có nơi, gỡ bao ny lông ra, cho bùn hồ trét dính vào ngay với đất bao. Có nơi để nguyên bao, rồi trét lên trên. Gỡ bao ra thì dùng dao cắt bằng tay, hay có nơi, dùng lửa phun ra đốt bao ny lông, dùng tay có lẽ tốt hơn, đốt tốn năng lượng và ngửi mùi khói ny lông độc hại.
.
.

.
.
Tô hồ bên ngoài, thì có nơi tô bùn đắp đất rơm vụn cho trơn tru, tròn trịa bề mặt rồi mới tô. Bề mặt ngoài có thể để sần sùi, tô láng, hay làm thành nhám, với những hình dạng pattern trang trí, tùy theo sáng kiến và nhu cầu mỹ thuật. Bên trong nhà cũng y như vậy. Có thể để trần, không tô, hay tô láng bên trong, vẽ hình hay tô hồ thành hình trang trí mỹ thuật.
.
tmd.design tmd, aia
.
.