Thiên Đường Mù … !!! Bài 2, tiếp. Blind Heaven by duongtiden.

.

.

.

.

Bài 2, tiếp.

.

.

.

Phải trên 12 năm từ khi coi cuốn Video Mầu Sắc của Thiên Đường lần đầu, hình như lúc đó tôi thuê tape từ Block Buster, bây giờ thi tìm lại được DVD từ thư viện. Câu chuyện phim tôi chỉ tóm lược một chút, chứ viết dài thì lại thành screen play mất, mà lại là tác phẫm của người khác.

.

.

Cảnh bắt đầu từ một trường học cho học sinh mù ở Tehran, xứ Iran, những em bé mù tiểu học chờ cha mẹ đến đón về nghỉ hè. Mohammad là tên của chú bé mù, chừng 7, 8 tuổi, ngồi chờ người nhà đến đón, ở băng đá riêng cho mấy chú có gia đình ở xa, nhưng sau cùng, cả trường đóng cửa, cũng không có ai đến, người thầy giáo đến vỗ về an ủi và đùa một chút làm vui hơn …

.

.

.

.

Phim này về người mù, nên chú ý rất nhiều đến âm thanh, chú ý đến những nhận xét nhỏ nhưng cần thiết của người mù, cách họ đi đứng, giơ tay để tìm đụng các vật chung quanh, cách họ đi và nghe ngóng âm thanh, hay đếm từng bước đi để nhớ đường đi hay quẹo qua lại. Tôi không thể diễn tả qúa dài vào những điều trên, chỉ có coi được phim thì cảm xúc rất thấm thía hơn.

.

Cuối cùng thì người cha, dáng dấp quê mùa từ quê lên cũng đến, ông ta bước vào văn phòng, hỏi người hiệu trưởng là nhà trường có thể giữ lại luôn cậu bé mù, từ đây tôi sẽ gọi là M. cho gọn, M là Mù, xin lỗi là Mohammad lịch sự hơn. Yêu cầu nhà trường giữ luôn M., mặt mày ông ta buồn so, khó chịu chứ không vui vẻ mừng rỡ như khi các gia đình khác đến đón những con Mù của họ về với gia đình.

.

Ông hiệu trưởng chọc quê ông cha là nhìn ông ta là một người cha đầy đạo đức đủ đức tính tốt gương mẫu, làm sao có thể có ý nghĩ tới chuyện tự bỏ rơi đưá con mù của mình đuợc …

.

Trong lúc đó, cảnh quay M. vừa mỏi mệt uống nước rô bin nê rửa mặt sau khi lượm con chim con bị rớt ra khỏi ổ xuống đất, đuổi con mèo đi chỗ khác, leo lên cây bỏ chim lại vào tổ, tất cả chỉ nhờ đôi tai nghe ngóng âm thanh.

.

,

.

Qủa thật, cậu bé đóng phim thật hay, mù thật, một mắt hí, một mắt mở thấy tròng bên trong, không hóa trang được vì tôi cố tình nhìn coi cặp mắt có thay đổi khác nhau trong phim không. Cảnh quay trong trường mù, tất cả các cậu học trò đều mù, ngổi học nhấn giấy lủng ra bằng kim, dằng ký hiệu nổi Braille. Nói chung tôi không thể hay có tài diễn tả hay hơi phim, muốn như vậy thì phải viết thành nguyên cuốn truyện dài, lại đụng chạm đến bản quyền.

.

.

M. nghe tiếng cha gọi nhỏ, ông ta không có vẻ gì vui mừng hay rờ rẫm gì cậu ta, chậm rãi đưa tay đi tìm cha, M. khóc: con tưởng cha không bao giờ đến đón con nữa. I thought you would never come !.

.

.

Đưa đứa con về nhà qua nhiều đường xa, nhiều xe, cảnh thay đổi qua vùng núi đồi cao đầy cây xanh và sương mù, rất đẹp không ngờ có. Mỗi lần người cha dẫn ngựa để cậu M. ngồi trên đi qua suối là người cha cứ nhìn suối lâu, mặt mày đăm chiêu như có ý định gì, ông ta không có gì vui vẻ gặp lại cậu con mù. Ông này nghèo, đi rất xa vào vùng rừng núi thung lũng không đường xe, chỉ là đường mòn mà vẫn chưa về nhà.

.

.

Khi biết gần đến làng, cậu M. bắt đầu kêu gào to lên vui mừng: Bà nội ơi, bà nội ơi … vang lừng đồi, tiếng kêu đến tai mấy bụi cây lá lụp xụp đang biết đi, đó là phía sau lưng của mấy cô bé đang đội lá cây từ đầu xuống sau lưng, mang lá về cho thú vật ăn, đây mới là các tài tử bé tí thật, hai cô bé qúa xinh đẹp, đội khăn, không thể là các cô bé nông thôn được. Còn cậu M. là tài tử mù thật nên mặt không được đẹp trai lắm vì mắt mù khép mở khác nhau, miệng nhô cao lên, không phải hô, nhưng không thẩm mỹ lắm. Đi đứng hành động thì đúng mù, cậu bé sáng mắt không thể đóng gỉả mù thật đến như vậy.

.

.

Bây giờ cảnh vật trở nên quá đẹp qua mùa cuối xuân, từng thung lũng đầy hoa, cậu M. được hai chị em dẫn chậy tung tăng qua các đồi hoa, rừng cây thưa để đi tìm bà nội đang làm ngoài đó, qua những miếng đất rồng rau, lúa mì, hoa. Âm thanh tràn ngập những tiếng động của thiên nhiên, chim chóc, gió. M. tha hồ hít thở rừng xanh đồng cỏ và vểnh tai nghe ngàn âm thanh yếu dấu của quê nhà mà xa vắng vì đi học trường tận thủ đô của Iran.

.

.

Sau những cảnh gặp gỡ đầy vui mừng với bà nội già nua, hai cô chị em, còn mẹ cậu này, thì M. mồ côi mẹ từ lâu. Thật là hay, phim quay những cảnh này cảm động lắm, khi cậu M. đưa những qùa mang về do tự tay làm lấy hay thu lượm trong trường mù mang về cho bà nội và chị, em gái. Đây là những đoạn đẹp nhất không buồn trong phim.

.

.

Trong lúc đó người cha ra suối cạo râu, mang đồ mua từ Tehran, mang ngựa đi đâu đó, té ra đi qua nơi ông ta đang muốn lấy một người vợ từ gia đình khác. Tục lệ người Iran làng quê, ông này mang qùa đi hỏi con gái gia đình khác nhìn có vẻ khá gỉả hơn. Bà này cũng lớn tuổi, trong phim không diễn tả hoàn cảnh bà nay ra sao, họ bằng lòng sửa soạn chọn ngày cưới, ông này hẹn là khi giải quyết xong vài chuyện thì sẽ tính ngày.

.

.

Mấy chị em cậu bé mù vui chơi mừng rỡ cùng bà nội, ngày hôm sau, hai chị em đi học, cậu M. khóc lóc đòi đi theo, bà nội không chịu. Sau đó thì bà nội cũng dẫn cậu này đến trường, tại đây họ chưa nghỉ hè. Cảnh khá đẹp, một trường làng, chỉ một nhà nhỏ, kién trúc giản dị tối thiểu, mái bốn mặt, hip roof, mầu sắc thanh nhã quyện vào thiên nhiên đẹp mộc mạc. Tại đây từ thầy giáo đến học sinh đếu tò mò thán phục cậu M. mở tập giấy chữ nổi ra đọc vanh vách những bài học cũng được dậy tại đây. Cả lớp vui vẻ và mong cậu M. đến học ngày mai. Người cha đi ngựa ngang thấy vậy, chạy về nhà cự nự mẹ ông ta tại sao làm như vậy, ông này rất mắc cở và khó chịu về đứa con mù, và nói với mẹ mình là ông ta sẽ mang cậu M. đi xa.

.

.

Ông này đã tính mang đứa bé đi gửi một người thợ mộc mù để học nghề sống tại đó, ngày hôm sau, ông này đi đến đó nói chuyện với người mù có xưởng mộc này. Thời gian khoảng 1997, nên có máy cưa điện, họ ăn mặc cũng lịch sự, đi đâu ra ngoài giao thiệp đều mặc áo vest, chỉnh tề tuy không sang trọng lắm. Khi rời xe đò ngoài đường vào, người cha phải đi ngang qua chỗ làm than, ông ta làm công ở đó, lấy con ngựa ra, ngựa gửi ở đó, đi qua nhiểu đường đất, qua suối rồi mới về tới làng, khá xa từ đường nhựa có xe đò qua lại. Mỗi lần đi qua suối, ông ta lại cứ nhìn nướcsuối chẩy cuồng bạo hồi lâu.

.

.

Một buổi sáng, mấy đứa nhỏ cùng cậu M. ra chuồng gà, thả gà bay ra, lông gà bay tùm lum lên trời … lấy trứng gà cho bà nội mang đi chợ đổi bán, cảnh và cách quay, cùng mặt hai cô bé rất là xinh, cậu bé Mù đóng hồn nhiên thật hay. Bà Nội dặn hai cô chị em phải coi chừng cậu M. rồi mới đi chợ. Người cha núp ở đâu đó giờ mới ra, dẫn ngựa kéo cậu M. đi theo.

.

.

Người cha dẫn cậu M. ra biển, nơi ông ta đang làm công xúc cát, đạo diễn quay cảnh dàn xếp để người coi có cảm tưởng cậu bé mù sẽ gặp tai nạn chết đuối. Ông này dẫn M. đến chỗ ông làm than, cậu bé ngồi chơi gần đó. Mấy con chim gõ mõ kêu rú đâu gần đó bên rừng cây, tai M. rất thích nghe tiếng chim kêu, lần mò đi theo tiếng chim. Người cha ngừng tay làm than, ngó thấy M. đi ra xa, chỉ nhìn theo, không nói gì. Một người thanh niên vác cây lớn về làm than, vội vàng la lớn: bé con ngừng ngay lại, nguy hiểm té xuống vực bây giờ. Người này vội vàng chạy kéo tay M. dẫn vào nơi cũ. Cảnh quay người cha vẫn lặng lẽ quan sát từ phía trong, im lặng, có vẻ thất vọng vì M. không rớt xuống vực chết cho tiện luôn. Đạo diễn quay như vậy làm người coi có cảm nghĩ, người cha đang tìm cách giải quyết một cái gì đang dẳn vặt ông ta.

.

.

Dẫn cậu M. ra gần đường, M. nhe tiếng xe, hỏi tại sao lại không đi về nhà, rồi M. la lớn bỏ chạy ngược lại, ba không đuợc dẫn con đi đâu xa nhà … người cha ôm M. nhấc bổng đi. Cuối cùng cũng mang được M. đến nhà ông thợ mộc cũng mù, nhà sạch sẽ, đẹp mộc mạc. Người thanh niên có xưởng mộc này cũng nhẹ nhàng từ tốn an ủi M. dẫn đi cho biết xưởng. M. buồn ngồi xuống ngoài vườn khóc, không ai muốn có cậu ta hết, ai cũng xua đuổi cậu tại vì mù, ngay cả bà nội cũng làm như vậy. M. nghĩ là bà nội đồng ý để cho M. đi xa như vậy, cậu ta chỉ muốn được đi học ở trường Mù.

.

.

Chiều tối về đến nhà, trời đầy mưa, người cha vừa kịp nhìn thấy bà nội đang xách túi bao bỏ đi ngoài mưa, đi tìm cậu M. Người cha bực tức la lớn là năm năm nay ông ta khổ quá rồi vì đứa con mù, vì vợ chết, vì ông ta nghèo, vì khi gìa ông ta sẽ không có ai nuôi vì vậy ông ta phải lo cho ông ta bây giờ, và lo cho tương lai đứa con mù, cho nó đi học thợ mộc sống xa nhà. Bà nội nói, mày đâu cần phải làm như vậy, cháu mù của tao vẫn sống tại nhà này cũng được mà, mày lo cho mày thì có, ám chỉ chuyện ông này sắp lấy vợ, dấu không cho biết có con mù, chỉ muốn tống đứa con Mù dấu đi.

,

,

Quên không diễn tả cảnh trước, quay ông này đắp đất tường khung cây, sữa chữa nhà lại để lấy vợ, cảnh này chỉ hạp và thích thú cho tôi, đã viết nhiều về nhà tường đắp đất khung vách cây. Đạo diễn quay mấy đứa con nhỏ phụ sửa nhà, họ đạp đất bùn rơm, trét vách, tô vữa đất, trét bôi vôi mầu mới, nhìn rất đúng cách chuyên nghiệp, một chút kiến trúc làng thôn Iran được diễn tả đầy đủ chính xác trong đó.

.

.

Bà nội bỏ đi, trời mưa tầm tã, ngang qua nước ngập, cứu con cá con mắc cạn, làm rới mắt cái kẹp áo, mà M. tặng cho. Người cha chạy theo, năn nỉ, mang được bà nội về nhà, bà nội bắt đầu bịnh, cậu M. thì bây giờ ở xa, học thợ mộc, cảnh vật nơi này cũng rất đẹp và buồn. M. nhớ nhà nhớ bà nội. Bà nội nhớ M. Người cha mang tiền qua nộp cho nhà bên vợ sắp cưới, và định vài ngày tới làm đám cưới. Khi trở về cho bà nội biết, bà lấy nữ trang ra cho ông con và chúc mừng.

.

.

Gần sáng, không ngủ được cậu bé Mù, mở cửa sổ ra nghe tiếng chim gõ mõ kêu, lần mò ra gần bờ hồ ngỗng đang bơi, nghe tiếng chim kêu. Ở nhà, bà nội cười tươi nhớ đứa cháu mù, đi vào giấc ngủ. Qua cảnh sau, người cha khóc lóc, nghĩa trang, chung quanh người buồn tiễn đưa bà nội đã chết, được chôn cất. Từ xa, gia đình và người vợ chưa cưới đúng nhìn theo dõi chôn cất, nhìn người cha đang khóc lóc.

.

.

Đang làm vất vả bên lò than, môt người cưỡi ngựa phi tới, gọi người cha vào nhà chứa than nói chuyện: bên gia đình vợ chưa cưới của ông gửi trả lại bọc này và nhắn là chuyện hôn nhân coi như không có nữa. Người cha ngồi bệt xuống cởi bọc ra, tiền từ đó rớt ra. Đạo diễn không nói gì hết, nhưng người coi sẽ tự nghĩ là bà vợ chưa cưới thấy ông này không thành thật, chuyện bà nội bịnh chết vì ướt nước mưa, khi đi tìm đứa cháu mù, do làng xóm nói đến tai gia đình này, trước đó, người cha không hề nói đến đứa con mù, mà chỉ nhắc đến hai đứa con gái nhỏ, không hề nói ông ta còn có đứa con trai nhỏ, mù.

.

.

.

Chiếc xe vận tải ngừng lại, ngưòi cha đi nhờ xe, ngừng nhẩy xuống, đứng nhìn xưởng mộc có M. trong đó hồi lâu, chần chừ không muốn vào. Thấy có xe đò đi ngược chiều, người cha vẫy tay ngừng và chạy theo. Xe ngừng, trong xe người thò ra, ngoắc ông này lẹ lên, người cha chạy theo vài bước rồi tự nhiên ngừng, quay lại, người trên xe: bộ ông điên hả, ngoắc xe ngừng rồi bỏ đi.

.

.

Người mù, chủ xưởng mộc, gọi M., có tin mừng nè, cha câu đến. Người cha nói nhỏ: đến dẫn M. về nhà, mặt ông ta nhìn lén lút, không có gì vui. Cảnh quay đến ông này dẫn M. đi trong cơn mưa nhẹ, tay cầm túi xách, lầm lũi kéo M, đi vội vàng. kế đến M. ngồi trên ngựa, người cha đi trước dẫn đường, đi những đoạn đường xuyên qua rừng chưa thấy đi bao giờ. M. cứ yên lặng chăm chú nghe tiếng chim rừng kêu, nước chẩy chung quanh.

.

.

Đến đoạn suối chẩy xiết, sâu bên dưới, chuẩn bị qua một cái cầu cây cũ kỹ chỉ vừa một ngựa đi, người cah dẫn ngựa đi trước, đến giữa cầu, thì một tiếng động vang lên hãi hùng, chiếc cầu cây cũ, gẫy, vì ngựa và M. nặng, cùng hành lý, ngựa hí vang, rớt xuống nước suối chẩy xiết bên dưới mang theo M. hãi hùng kêu gào rơi xuống nước suối chẩy siết. Người cha quay lại bất động, nhưng yên lặng, nhìn theo nước suối chẩy siết, kéo chìm M. đi xa. Hồi lâu ông ta mới la to lên: Mohammad !!! chạy theo bờ suối, rồi chạy vào trong lòng suối, ông ta cũng bị nước siết cuốn đi, qua một chổ thấy chiếc giầy của M. máng cây ở đó. Nước xiết cứ cuốn ông ta đi thật xa, không thấy M. nữa.

.

.

.

.

.

.

Người cha nằm gục bên bờ biển, ông này cựa quậy, cuối giòng suối là biển, quay người lại, thấy cái gì từ xa, hét la ông ta chạy lại ôm xác M., đứa con mù, M. đứa bé mù bất hạnh mà ông ta đã mưu toan giết thành công bằng cách gây ra tai nạn, cho rảnh nợ tương lai cuộc sống của ông ta, cứ thế mà ông ta ôm đứa bé mà khóc, không biết khóc thật, hay khóc cho ông ta bị vợ chưa cưới từ chối, khóc mừng cho tương lai ông ta không phải bận tâm buồn rầu vì đứa con mù nữa. Trên trời những con chim hải âu gào thét, trong rừng những con chim gõ mõ kêu gõ liên hồi. Hết phim.

.

Khi được đưa đến xưởng mộc, người thanh niên là chủ, an ủi M. Tôi cũng mù đây, học nghề mộc từ cha khi còn nhỏ như em, bây giờ tôi coi xưởng mộc này, chỉ chỗ phòng cho M., rồi dẫn ra sau vườn ngồi bên khu để cây, bên phải là cái hồ có nhiều con ngỗng trong đó. Ngồi xuống M. khóc nức nở: Thầy giáo ở trường mù nói rằng thượng đế yêu những đứa trẻ mù nhiều hơn những người thường. M. hòi, tại sao yêu thương nó mà lại để cho chúng nó mù, không cho sáng mắt để thấy được thượng đế. Thầy giáo nói, thượng đế không vô hình, có rờ thấy được. M. hỏi, thế nó có rờ, có đụng được thượng đế không. Được nếu nó cố gắng sẽ có ngày hai bàn tay sẽ rờ được thượng đế. Người thợ mộc buồn bã bước quay chậm chạp vào nhà, nói vọng lại: thầy giáo của em nói đúng.

.

.

Phần trên tôi có nói, thượng đế thương trẻ em mù nhiều hơn, sau không mang về thiên đường sớm hơn, có lẽ tôi thích cái chuyện luân hồi hơn, tái sinh lại thành trẻ em khác đẹp đẽ sáng mắt, được làm con của Bill Gate chẳng hạn, hay biết đâu tái sinh làm con chim gõ mõ kêu lộc cộc gõ mõ đục cây trên rừng, mà M. rất thích nghe, và từng hỏi bà nội là những con chim đó làm gì vậy.

.

.

Phim dùng âm thanh rất nhiều, toàn thiên nhiên, vì người mù chú ý rất nhiều đến âm thanh, là khả năng sinh tồn của họ. Chẳng có người mù nào muốn chết sớm, hay nói văn hoa theo tôn giáo là chẳng có người mù nào ham về thiên đường sớm hết, kể cả con nít như M., họ vẫn vui vẻ hay đau khổ sống hết kiếp người, chỉ có những người mưu mô giỏi vì sáng mắt thấy đường đưa M. về thiên đường sớm hơn. Tôi không rành về Hồi Giáo, nên không rành thiên đường của họ, nhưng ngày nay thấy khủng bố dùng ảo ảnh thiên đường để dễ dàng ôm bom tự sát, cùng đưa nhiều người về theo thiên đường.

.

.

Mười mấy năm trước coi phim này, thấy câu chuyện buồn, có chiều sâu, cảnh thật đẹp, thiên nhiên, chuyện của những người cùng khốn chăng, không, chỉ vì lòng tham của ngươi cha thôi, và sự bất hạnh, cái định mệnh cay đắng tàn nhẫn của đứa bé mù. Một cuốn phim buồn, tôi chỉ coi một mình, không cho vợ biết.

.

.

.

.

.

Mười mấy năm sau, thấy cô con gái nhỏ tuổi như Mohammad thật xinh sáng mắt, dẫn người cha mù đi trong mall 205, người cha bây giờ mù, cô bé nhỏ lại sáng mắt, thấy rằng ở xứ Mỹ này, không ai buồn và xấu hổ dấu thân nhân mù của mình đi, nhất là không ai chọc phá người mù mà luật lệ giúp họ rất nhiều, kiến trúc kiến tạo chi phí rất nhiều giúp người tàn tật được thoải mái hơn, và người tàn tật bao giờ cũng được ưu tiên. Như cô Christine Hà người Mỹ gốc Việt Nam tại Mỹ, tuy mù mà thắng hạ tất cả người sáng mắt trong cuộc thi về tài năng làm Chef của cô ta.

.

.

Mầu Sắc của Thiên Đường, câu chuyện buồn của cậu bé mù từ nhỏ, bất hạnh, của xứ Iran, xứ coi Mỹ là kẻ thù, tuy nhiên cuốn phim cho thấy ở đó, bên một góc trời xa lạ cũng có những chuyện tầm thường thương đau của con người, có những cảnh thiên nhiên đẹp hơn Mỹ ở góc độ nào đó, có những cánh đồng hoa dại đủ mầu mà ba chị em của M. tung tăng hái hoa dại cùng bà nội, hái hoa về lựa ra từng mầu, nấu thành nước nhuộm thiên nhiên, nhuộm mầu sợi len để dệt thảm tặng qùa cho người khác để tạo may mắn cho M. , mà trong phim được may mắn về thiên đường gặp thượng đế sớm hơn do âm mưu của người cha sáng mắt. Thiên đường Mù, có không ta?, trên đó, mà M. chịu khó rờ rẫm một chút sẽ đụng trúng ngay thượng đế để cám ơn. Có thiên đường MÙ hay không? Hay có thiên đường thiệt không. Kiếp sau xin chớ làm người, làm cây thông đứng giữa đời mà reo.

.

.

Trên là chuyện phim bất hạnh của người mù, tàn tệ hơn, đứa bé mù bị chính người cha sáng mắt giết … từ một cõi trời rất xa lạ, Iran, bài tới kể tiếp cuốn phim mù thứ hai, tình cờ, cũng từ xứ Iran. Qua một nhân sinh, bẩm tính của con người, mù hay sáng mắt. Cuốn phim thứ hai, ngược lại, người cha mù, cô bé nhỏ xíu xinh xắn chơi đùa vui vẻ líu lo, chứ không yên lặng như cô bé và người cha mù thật ngoài đời ở mall 205. Có lẽ ở Mỹ, người ta quen yên lặng hơn ở nơi công cộng.

.

.

Còn tiếp, bài thứ ba.

.

.

the color of heaven, thien duong mu, duongtiden, duongtiman, dai hoc kien truc saigon, .

.