Kiến trúc mất dậy của kts mất dậy và nhà nước trong .. cũng mất dậy không kém ...

.
.
.
.

.
Tôi có vừa đọc xong một bài viết của KTS Võ thành Lân KT70 ở VN, người bạn đồng môn mấy chục năm trước ở trường ĐHKT SG viết một bài đau đớn về cái Kiến Trúc mới ở xứ Thăng Long đất ngàn năm văn vật ... có cùng một địa điểm nơi tôi cũng đã có một bài viết gần hai năm trước .. khi đi ra phi trường Nội Bài nhìn thấy cái cổng Nam Thăng Long vô khu Ciputra ... tiếng gì đó, nghe cũng giống như Cá Tra, tiếng mũi lõ chắc, nghe cho oai hùng !! .. vì sự khó chịu khi đi ngang qua đó vài năm trước. Hôm nay đưa lại sự mất dậy đó lên đây lần nữa ..
.
.
Những đường nét kiến trúc mất dậy, tự mất dậy, tự làm nhục mình mà không biết .. tiên học lễ, hậu học kiến trúc …

.
.

.
.


.

Tôi tu trên núi Utah, năm ngàn bộ cao trên mây trời băng giá, cũng 6 năm. Mỗi tháng xuống núi, về LA, ghé Little Saigon ăn uống, đi chợ, dọc đường 15 gió bụi, nửa đường trở về, lại ngừng ở Las Vegas ăn uống thả cửa. Tôi không đánh bài, nhưng thích ngừng ở đây coi kiến trúc, mọi kiểu trên thế giới, thu nhỏ lại, mang về Vegas, nơi vui chơi, cờ bạc, càng kỳ lạ, càng ăn tiền. Giữa sa mạc mà có nước, có biển, có tuyết, có tất cả những gì không ngờ được, là ăn tiền. Nhưng LV có cái gìới hạn của nó. Tôi cũng có làm hai project ở đây, không phải sòng bài, mà là hai cái Clinic, Y viện.
.
Vegas, có cả tượng nữ thần tự do từ New York về, có cả tháp Eiffel từ Paris qua, Pyramid từ Ai Cập tới … những cái đó mang tính cách vui đùa giải trí thôi và lạ lùng, nhưng không có làm phiền ai, đùa gìỡn với ai, với dân tộc nào.

.
LV không mang biểu tượng tôn giáo vào sòng bài, không mang biểu tượng lịch sử đi làm sòng bài. Không dùng tiêu biểu văn hóa, đặc thù của một dân tộc nào vào diễu cợt, cho dù ở cái chốn ăn chơi, cờ bạc sa đọa như Vegas, thì làm gì còn hạn chế cho đúng đạo đức. Nhưng Las Vegas không có lấy Chùa Một Cột của VN ra làm cái sòng bài, không có lấy đền thờ Phật của Tây Tạng, của Nhật, của Trung Hoa hay Ấn Độ ra diễu cợt làm sòng bài, chỗ cưởi đùa ở truồng …
.
Vậy mà cùng khỏang thời gian đó, những năm cuối 90’s, ghé ngang qua Little Saigon ở Cali nhiều lần, thấy có cái dự án làm cái cầu băng qua đường, giữa hai khu phố VN, rất sầm uất buôn bán nhộn nhịp, nên khi băng qua đường là trở ngại, mất thời giờ cho người và xe chạy cỡ 60 km/h. Có một người VN, học KT tại Mỹ, lúc đó chưa biết có bằng hành nghề kts chưa, đưa ra dự án, kt VN, vẽ theo kiểu chùa Một Cột và chợ Bến Thành, phần dưới, một đầu là cầu tiêu, là nhà iả, nhà đái theo danh từ của VC, đường nét đậm đà dân tộc VN, chợ Bến Thành thì không sao, còn chùa Một Cột !!!!!

Mang chùa ra làm cầu tiêu công cộng, đúng là một tên con nít mất dậy vô giáo dục học KT… hết ý kiến. Mọi người nghĩ sao ??? nếu thằng Mỹ mở sòng bài, vẽ kiểu y như chùa Một Cột, đặt tên: Một Cột Pagoda Casino .. đó là một sự sỉ nhục văn hoá, tôn giáo cho người VN. Còn người VN nghĩ sao khì đặt tên: Phở Chùa Một Cột, Bánh cuốn Chùa Một Cột, ở VN có ai làm chuyện vô học mất dậy như vậy hay không.

Đâu phải, cứ KTVN là cứ mang Chùa Một Cột vô, mang đền đài cung điện, biểu tượng, văn học, lịch sử của VN vô thương mại một cách mất dậy, vô học như vậy. Kiến Trúc dân tộc có cái tôn ti trật tự của nó… không phải làm cái gì cũng mang bàn thờ dân tộc, tổ tiên ra kê tủ đứng thương mại vô học mất dậy vào. Không lẽ khuôn dạng kiến trúc dân gian VN chỉ có chùa và chùa, chỉ có KT tôn giáo thôi sao ???

Chưa kịp chửi cái cầu tiêu, cầu băng qua đường, một đầu là chùa Một Cột miền bắc, nối đầu kia là cái chợ Bến Thành miền nam, chùa nối với chợ, cầu tiêu, nối cầu băng qua đường, nối văn hoá dân tộc, kiến trúc VN, thật là mất dậy, và bỉ ối cho những tên vô học.. vậy mà báo chí lúc đó không ai lên tiếng, sau đó thì thành phố không có tiền nên dẹp bỏ dự án xây cầu tiêu với cầu băng qua đường với KT cổ truyền kiểu mất dậy đó.
.
Gần Văn Miếu ở Hà Nội, có cái hotel nhỏ, mặt trước chơi ngay cái khuôn dạng ô tròn với đường chéo của Khuê Văn Các, nơi dựng bia tiến sĩ, văn học dân tộc, thì trăm mét cách đó, cái khách sạn, người ta dẫn nhau vào chơi bời cũng có cái khuôn dạng văn học đó, qua đường nét hiện đại, hạ nhục văn học, văn hóa VN.

Thời xưa, cấm được đụng tới những biểu tượng của Vua, Hoàng Tộc, của tôn giáo, cấm dùng tên lộn, gọi là phạm huý. Kiến Trúc cũng vậy, không ai mang bàn thờ tổ tiên ra để thờ ngoài cầu tiêu. Người VN thì còn phải biết những điếu đó hơn ai hết.

Năm 89, 90, tôi làm cái project, làm lại toàn khu trung tâm thủ đô Jakarta của Indonesia, hãng kt Mỹ RTKL làm project này, chúng tôi muốn có đường nét kiến trúc dân tộc Nam Dương, nên đều nghiên cứu đầy đủ KT cổ truyền của xứ này, và tránh nhất là không đụng đến KT tôn giáo, tôn nghiêm, hay những biểu tượng lịch sử, những khuôn dạng KT đó có chổ đứng đúng chổ ở những KT tôn giáo hay quốc gia của họ, còn hotel, shopping center, hội họp thương mại, gia cư, thể thao chỉ dùng những khuôn dạng KT thông thường, dân gian, chứ không có mất dậy và vô học, lấy những biểu tượng cao qúy KT dân tộc Indo bỏ vào cái hotel, shopping center nơi làm ăn, thương mại.
.
.

.
.

.


Ở VN cũng vậy, người VN vô học mất dậy, lấy những biểu tượng cao qúy của dân tộc ra làm thương mại: bánh bao chuà một cột !!!! cà rem Trấn Quốc !!! bánh trung thu Hùng Vuơng !!!! cái đó là thơì xưa bị mang ra chém ngay … chém treo ngành .. tưởng tượng cái này : thuốc chuột đền hùng ??? mắm tôm chùa Trấn Quốc .. có chịu mùi được không ???

Ở VN, cũng có những tên kts mũi lõ chính gốc vô VN làm thuê, mang đầu đao, đầu cong mái chùa tôn kính vào làm mái khách sạn, trong đó ăn nhậu thịt cá, nhẩy đực và hát ka rao ô kê kiểu bán dâm … có khách sạn nào mang đường nét đền Hùng không … hết chuyện, những tên kts ngoại bang được người VN mướn, trả tiền để đùa gìởn với văn hoá, lịch sử dân tộc VN, mang cổ kính đạo đức ra làm thương mại, rất ư là mất dậy và hết thuốc chữa …

còn ngược lại, để trả thủ dân tộc, nhà nước VC thì rất yêu thích, bắt chước kiến trúc cổ điển thực dân, lấy nhà tây mủi tẹt làm công sở với cái mái mansard giả cầy, ý wên giả cổ điển tây thực dân … he he đuổi nó đi rồi, 50 năm sau mới nô nệ bắt chước được những cặn bã KT của nó .. VC thích làm, thích ở nhà tây lai mũi tẹt để giựt cầu tây và bi đê đến thế .. thất học đến như vậy là cùng, tiên học lễ, hậu học làm VC, Very Chic people
.

.
.


.
Kiến trúc hàng ngày, một trụ sở, văn phòng, office building, ở góc đường, hông có gỉả cổ, tường ngoài bọc gạch và kiếng, hơi mắc tiền so với VN, One Sandy Center, Utah, USA.
.
.
duongtiden, duongtiman, tmddesign, kien truc mat day ..
.
.

dưới đây cũng thêm một bài cùng chủ để chuyện  "ngoại lai căng .. sai chính tả, sai văn phạm trong kiến trúc ..", bài viết từ đầu năm 09.
.

.
niềm tự hào dân tộc, nếu có ... tiếp

.
.

Con người có gốc, có cuội nguồn, sinh ra đều bình đẳng trên qủa địa cầu, nhưng con người cũng chỉ là loài vật, sinh vật, nên có cá lớn nuốt cá bé, cũng chỉ là thú vật trên khía cạnh khởi thủy mà thôi, nghĩa là có ăn trên đầu trên cổ, cướp bóc, giết hại nhau, con người nhược tiểu phải làm nô lệ cho loài người đầy tính thú vật khác vì lũ này mạnh súng đạn hơn, giầu có hơn …. niềm tự hào cần phải có, tự hào không có nghĩa nằm trên sức mạnh, tàn bạo hay vật chất, mà tự hào nằm trên lương tri, tinh thần, tinh túy, giá trị nhân bản.
.


Người VN có thể không có những văn minh kỹ thuật gì to lớn, hay khai sáng ra những văn hoá gì để đời trong lịch sử nhân loại, nhưng người VN không thể nào không có hãnh diện, tự duy trì nguồn gốc căn cước, gốc gác, những gì riêng biệt của nguồn gốc VN. Trong đó văn hoá, văn học văn chuơng là những gì chúng ta có thể dễ dàng duy trì những gì sẵn có để tạo ra sắc thái riêng biệt của người VN.
.

Vì cuộc sống, người VN có thể phải ứng dụng đời sống toàn cầu do Da Trắng phát minh ra và dẫn đầu, có thể lệ thuộc vào, bị ảnh hưởng chung của toàn khối đông Á do Trung Hoa dẫn đầu. Tuy nhiên không phải vì như vậy mà cố gắng làm sao để giống như một loài da trắng bên ngoài da ngoài quần áo, nhưng vàng úa bên trong, hay cố tình làm sao cho khỏi giống tầu Chệt trên vài khía cạnh nào đó, nhưng không từ bỏ hoàn toàn được những lợi lộc từ nền văn hoá Tầu mang đến cho toàn thế gìới như đồng hồ, địa bàn và thuốc súng.
.


Người Da Trắng, Tây Phương, coi như chung một nguồn gốc Âu Châu kéo qua bắc Mỹ, họ không phân biệt văn hoá Pháp riêng, Đức riêng, Nga riêng, Anh riêng, mà gộp chung coi như văn hoá da trắng, như bây giờ họ đang xài chung loại tiền bên Âu Châu vậy.
.

Người Da Vàng nói chung, nên tự hào chung nền văn hoá, mà trung điểm, tâm đìểm là từ Trung Hoa. Người Nhật, Đại Hàn đều dùng phần lớn Hán Tự trong ngôn ngữ, chữ viết của họ, không có gì là nhục, hay thấp hèn, vì khi khởi thủy, tất cả bộ lạc khối người châu Á, đều quấy chung trong khi vực đó, rồi sau này mới tách riêng ra từng quốc gia, lãnh thổ, cho dù vẫn còn đang dành giựt ít đất cát lãnh thổ với nhau.
.

Nếu người Việt Cộng, cố gắng dùng những từ ngữ ngu ngơ cho khỏi giống hán tự, thay vì những âm thanh êm ả, ý tưởng chữ nghĩa vì nghệ thuật không biên giới của nó, thì cố gắng thay đổi nhiều khi kệch cỡm thô tục, dựa trên thù hằn trong lịch sử. Ngôn ngữ không có định luật hay khoa học công thức của nó như toán học .. mà theo cách dùng bất thành công thức của nhân gian do sự trôi trẩy của đầu lưỡi và âm thanh êm dịu nghe lọt lỗ tai … Da Trắng thì mày tao, I , You, thô tục, còn VN thì có thứ tự lớp lang, ngôn ngữ da trắng thì thừa thãi thêm số nhiều, sau chữ nhiều, hay chia động từ sau chữ ĐÃ, còn ngôn ngữ VN thì văn vẻ, giản dị hơn … cái gì hay thì mình nên giữ.
.

Cái giữ dễ dàng nhất là ngôn ngữ, văn hoá, ăn nói, âm nhạc, nghệ thuật và y phục, thì chúng ta người VN không thèm gìn giữ hay khai triển. Không thấy có môn học về y phục cỗ truyền VN, truyền bá trong giáo dục đi ra lan rộng trong xã hội kèm theo khảo cứu, ứng dụng, truyền bá như một hãnh diện riêng trong một môi trường đang phải dùng 99% ứng dụng của da trắng. Chính những gì còn xót lại riêng mang nét riêng VN, đang làm ra tự hào, cá tính, căn cước riêng của người VN, dân tộc VN thì lại không biết phát triển và trong lãnh vực nảy không có khía cạnh bị lấn chiếm của Da Trắng.
.


Tại sao không thấy, y phục VN, văn hoá VN, motif khuôn dạng VN được nói tới từ trong các lớp học thấp từ tiểu học, để thế hệ tương lai VN, học hỏi, thêm thắt làm phong phú thêm. Tại sao không có những ứng dụng, những y phục cổ truyền hãnh diện cho lớp trẻ VN, trong những dịp lễ nghi truyền thống.
.

Không có ý thức dân tộc, và khai triển ra nguồn gốc, tự hào dân tộc VN riêng trong cuộc sống, qua nhiều thế kỷ, nên ngày nay người VN lai căng trong mọi lãnh vực, cố gắng làm ra da trắng tí hon, bắt chước trong mọi lãnh vực một cách ngu xuẩn, tìm đủ cách để trắng, trong khi vẫn mũi tẹt da vàng khè ???
.

Tại sao, mũi tẹt da vàng , chân cong là không đẹp ??? tại sao, đẹp theo quan niệm nào ??? tại sao da trắng thực dân tây đến cai trị bóc lột ta, mang kiến trúc tây phương từ La Mã, Hy Lạp đến để khoe cội nguồn da trắng của chúng, chém giết chúng ta, người VN, tròng nô lệ lên đầu bóc lột …. giờ thì đánh đuồi tất cả chúng ra khỏi xứ VN, độc lập tự do dân chủ .. thì người VC tại thủ đô HN, ngày nay hãnh diện tự tay bóp cổ mình lè lưỡi ra tự tròng lên những cái kiến trúc thực dân cổ hủ, mà chúng đã bỏ lại thừa thãi không ít ở HN, đi đâu cũng thấy chúng, và rất đúng tỷ lệ, proportion, đúng bố cục, và chất lượng không thua gì tại xứ sở gốc ..
.

Trong khi không thấy chút nào là mấy Kiến Trúc dân tộc VN có tầm vóc, hay chỉ nhỏ nhoi, khiêm nhượng bé tí tẹo … nhưng mà hễ có tí tiền thì ráng làm ra da trắng, trong lòng thì vàng khè, mắt hí mũi tẹt, cố bắt chước như khỉ, như monkey, bắt chước làm ra các kiến trúc lai căng rẻ tiền, Tây thiệt thấy còn lợm giọng như phải nhìn mấy bà đầm quê mặc áo dài VN cho ra vẻ liễu yếu đào tơ, tha thướt bụng mỡ, đít bự ??? … Tây đi rồi thì nay tây lô can, da vàng mất dậy cái bắt chước, vô học làm ra cái cổng vào khu Nam Thăng Long…
.
.

.
.
khu thực dân Porn Đụ Me (hay Ci-Pu-Cá-Tra) .... tại thủ đô xứ VC !!!
.
.






Hai chữ Thăng Long đầy dân tộc tính thì lòi ra cái cổng văn hoá mất dậy loại khỉ monkey bắt chước vì nhớ mấy thằng thực dân Tây, lâu không bị chúng bóp cổ lè lưỡi nữa cho nên nhớ quá, thành rồ dại điên khùng ra cái cổng kiến trúc mất dậy với cái tên cỗ truyền dân tộc Nam Thăng Long trên đó, chứng tỏ cái mặc cảm tự ti, vẫn thèm cúi đầu thờ lạy thực dân trong tâm khảm, cho dù chúng đả mồ tan thây, xanh mấy đời cỏ rồi … vẫn thấy thèm xót những cái ngày được làm nô lệ à … được thực đân đến dí súng bắt làm nô lệ .. nay chúng đi rồi thì văn hoá VC, là có dịp qùy xuống làm ra cái cổng mất dậy, bắt chước khải hoàn môn Paris, thấp ngang ngang lè tè vì thêm một nhịp, thánh hai cổng cho hơn original, cắm thêm vào những con ngựa thiếu tỷ lệ annamít ốm đói, khẳng khiu dưới trời xám xịt mùa đông như những que củi khô đen thui tua tủa, nhìn từ xa không biết là cái gì như lông lá đen xì… mùa đông đi ra phi trường Nội Bài , trên cầu cao qua sông Hồng đầy lịch sử dân tộc VN nhìn xuống cái cổng Nam Thăng Long, thờ thực dân Tây, thấy mà muốn ói mữa vào bộ mặt văn hoá tự nguyện nô lệ Tây của thủ đô VC …
.




Có tiền, có chút vùng không gian lớn rộng, để làm cái cổng có tầm vóc, thì vứt ngay văn hóa dân tộc đi , tự hào nguồn gốc đi chỗ khác, mà vênh váo vác ngay cái đít Tây thúi tha, không đúng tỉ lệ gì hết thẩy vào họng nền văn hoá dân tộc Nam Thăng Long … ôi nhục gì đâu ??? trong khi tìm coi trong thủ đô VC có mấy cái cổng KTVN cổ truyền nào to tát hơn vài cái ô quan nào đó, chật hẹp, bị nhà phố bẩn thỉu chèn ép …
.
.
.

.
Arc de Triomphe, Khải Hoàn Môn, chính hiệu thực dân Pháp ở Paris.

.

.

.
Arc de triomphe du carrousel, cổng thứ nhi ở ngay khu đó, trên cùng một trục với cổng lớn, có thể nhìn thấy đàng sau, ở giữa trục là cái obelisk. Cồng này nhỏ hơn, VC bắt chước bầy ngựa kéo xe trênđầu cổng này, thành bầy củi khô, ngựa què đen thui, ở xa nhìn như đám lông chỗ kín ... !!
.
Hai cổng làm bằng đá, đúng qui luật kích thước, tỷ lệ của kiến trúc La Mã.
.


.
.



Tây du lịch đi vô Nội bài, nhìn thấy khung cửa HN đầu tiên là cái khải hoàn môn tây lai căng, cắm đầy củi khô ngựa ốm đói, chúng cũng phải phun nước miếng ra, nhổ toẹt một bãi, hối hận đã tốn tiền máy bay tử giã khải hoàn môn Paris, arc de triomphe đầy diễm lệ, đúng tỉ lệ, đúng chính tả, đúng văn phạm của kiến trúc La Mã … qua đây để coi văn hoá Việt khác biệt, hoá ra coi thèm làm nô lệ VC, đang làm ra vẻ Tây Con một cách hề chọc cười…. như khỉ bắt chưóc một cách thô bỉ, một hành động tự mạ lị, tự khinh bỉ, tự bôi nhọ … dân tộc như vậy có khá không … trên đường tương lai bắt chước sao cho giống da trắng một cách bần thỉu thiếu tư cách. Công trình đầu tư do bọn Indonesia chủ nhân, chơi xỏ .. vấy phân thực dân lần nữa vào họng văn hoá VC .. nhục hay không bọn thực dân đỏ trưởng giả mũi tẹt chân cong, hay khạc nhổ, nói to văng nước miếng, đang cố làm da trắng con ???.

.

Cái cổng đó nếu làm trong khu thực dân thờ Porn Đụ Me (tên thực dân toàn quyền tây mũi lõ) thì rất là thích hợp … Tây du lịch nhìn thấy mà ứa nưóc mắt bỏ về nhà vì nhớ Paris .. không thèm trở lại HN thăm tây lai mũi tẹt da vàng VC nữa ...
.
.

.

.
South Thăng Long gate, having the access lane with no roof above for high equipment vehicle. The enter point also has a turn around lane for unwanted vehicle exit. Bollards are the protection for structure base columns.
.

.
.
Kiến trúc post modern Á Đông của kts Võ đức Diên từ trước năm 1954 bên Hồ Gươm, có làm chết thằng Tây nào không ? mà giờ cứ phải lê lết mấy cái kiến trúc lai căng không đúng tỷ lệ, chính tả hay văn phạm kiến trúc Tây cổ của Pháp, mà nay, ngay cả Pháp cũng chẳng thèm xây kiểu cổ này trên đất Tây cả trăm năm nay... ôi loại văn hoá nô lệ đầy sỉ nhục !!
.
.
duongtiden, duongtiman, tmddesign.
.